Od planiranog zastarevanja do cirkularnih industrijskih praksi
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Apstrakt
Koncept zastarelosti je evoluirao od prirodnog fenomena do koncepta planiranog zastarevanja, više strateškog poslovnog modela vođenog potrošačkom i tržišnom dinamikom, ali i tehnološkim razvojem. Ovaj koncept je počeo da se razvija početkom prošlog veka i nudi proizvodne obrasce sa unapred dizajniranim proizvodima sa ograničenim životnim vekom. Neki od najuočljivijih rezultata njegove aktivne primene su degradacija životne sredine i nagomilavanje otpada. Pošto je planirano zastarevanje koncept koji je i danas aktivan, uvođenje i primena odgovorne proizvodne prakse je od ključne važnosti za borbu protiv negativnih posledica ovog pristupa. Danas poslovni modeli cirkularne ekonomije nude odgovornije proizvodne prakse koje se fokusiraju na podizanju stepena proizvodnje korišćenjem manje prirodnih resursa i materijala, kao i na ponovnovnoj upotrebi i reciklabilnosti materijala i proizvoda koje plasiraju na tržište. U radu je dat holistički prikaz razvoja koncepta planirane zastarelosti, analiza uzroka i posledica njegove aktivne primene sve do danas, kao i potencijali za napuštanje ovog koncepta u bliskoj budućnosti primenom principa cirkularne ekonomije.